2711 - Venda
Jack Pennington
Khamusi hezwi ri tshi thoma ngudo yashu ya muta, ro fanela u humela murahu ra sedza mbingano u bva kha muhumbulo wa Mudzimu. Ri anganya izwi ngauri Mudzimu o ri nea zwiga zwine ra fanela u zwi tevhela kna vhushaka hotne ha vhuthu. O ri nea zwipikwa zwine vhanna (vho malaho) na vhasadzi (vho malwano) vha ngz fhata .... hu vhe u fushea lushakaka, nothe pnanda ha mbingano na nsa murahu ha mbingano. Ka ri lavhelese fnethu huvhile hu ne zwipikwa izwi zwa amba:
Tsnipikwa tsha u thoma khetshi: Vhushaka ha mbingano ndi mbofho nthini. A hu na na lunwe lushaka lu no nga holu.
"Mudzimu ambo sika muthu, na vha u di-fanyisa, na vha u fanyisa Mudzimu; a sika vhe munna na musadzi a tshi vha sika." (Genesi 1:27)
"Mudzimu a lavhelesa zwothe zwe aita awana zwo naka nga ngoko." (Genesi 1:31.
Mudzimu o sika munna uri avhe munna, na musadzi avhe musadzi. A hu na ane a vha muvhura uFhira munwe Fhedzi a si ngoho kna mvelelo nnzhi kha lifhasi.
Musadzi o pfi ndi tshivhumbiwa tshi si na pfanelo dzatsho. O sedzwa uri mushumo wawe ndi u shuma masimuni, u bika zwiliwa. U vha na vhana a tshi itela munna, na u ita tshinwe na tshinwe tshi ne munna atshi (funa) toda.
A si zwe Mudzimu a zwi vhekanya ngaho. Adam i to toda ane (muthu) anga amba nae, ane a nga kovhekana mihumbulo na miloro, ane anga mu nea mihumbulo kha zwe a elekanya. Nga nnda ha izwi "munwe" u ralo Mudzimu, a si zwavhudi muthu a tshi dzula e ethe; ndi do mu itela mufarisi o mu fanelano." (Genesi 2:18).
Eva o vha we a sikwa nga Mudzimu uri a tshilisane na Adam kha zwe Mudzumu a elekanya nga mushumo wawe (Mudzimu). Ene mune, Adam o vha anga si kone u zwi ita hezwi zwithu. Ndi ngazwo Mudzimu o sika Eva "uri a vhe mufarisi ane ado mu thusa."
Vhafumakadzi vhanzhi, muhumbulo wa uri ndi vhafarisi vha vhanna vhavho a si muhumbulo une vha u funa. Hu na vhane vha pfa uri vha nga toda u thuswa. Hu na vhane vha ita nga khole u toda zwine vha zwi funa nga khani (force). Kha vhanna vhavho. Naho zworalo kha zwe vha zwi toda kha vhanna vhavho, vhafumakadzi avho a vha fushei.
Huna vhanwe vhafumakadzi vhane vha pfa uri vha nga ima fhethu huthihi ufana na vhanna vhavho, nthani ha uri huvhe thoho nthihi mutani, vha funa hu tshi vha na thoho mbili.
Izwi zwi ri humbudza murero wa tshi-Afrika une wari "Mahosi mavhili a nga si vhuse shango lithihi." Arali hezwi zwi tshi nga itea, khosi inwe na inwe ido funa u ita (gumani nganne) uri shandukisa zwe aamba. Izwi ndi zwone zwine zwa ita uri si vhe na pfano kha shango, zwi a fana ndi ngoho musi huna thoho mbili mutani.
Sa vhakriste ri fanela u toda kha Bivhili ya Mudzimu ngelekanyo va uri ndi ngani Munna na Musadzi uri uma vhe vhushaka kha munwe na munwe kha mbofho nthihi ya vhushaka ha mbingano. Kha ri lavhelese kha ngudo ya mbingano u bva kha zwiga zwina zwo fhambananaho.
MBINGANO NDI LUFUNO
Musi Lufuno lu tshi talu tshedzwa kha vhushaka ha mbingano, ipfi li na thalutshedzo uri: "Mbilu nthini" zwi itiswa nga "vhudipfi a vhuleme vhune a kona uita mutengo kha ane amu funa." Lu na thalutshedzo lu funa u dinekedza lwone lune hu itela a ne a funwa".
Lufuno ulu nga luambo lwa tshigerika ndi "agape," Lu vhewa "mutengo wa funwaho na ukona u netshedzela munwe uri a u thuse uri a elekanye vhuvha hawe. Vhothe munna (o dzeaho) na musadzi (o dzeaho) vha fanela u vha na tshipida tsha lufuno kha munwe na munwe.
"Uri (vhasadzi uhahulwane) vha laye vhasadzi vhaswa uri vhavhe vhathu vha funano vhanna vhavho, vha funano vhana, vha ite tsha-vhuhulwane, vha si vhe na vhuyada, vha londe dzinndu dzavho, vha vhe na vhuthu vha thetshelese vhanna vhavho, uri fhungo la Mudzimu li sa do soliwa." (Tito 2:4-5).
"Inwi vhanna funani vhasadzi vhanu, vhunga na Kristo ofuna tshiuvhidzo, a di kumedzela tshone." (Vhaefesa 5:25).
"Huno na inwi nga muthini: funa musadzi wau vhunga i tshi di-funa, Musadzi hone hu uri a ofhe munna wawe" (Vhaefesa 5:33).
Kha ri lavhelese hafhu ipfi "lufuno." Asi vhudipfi vhune ri nga tavhanyedza naho huna vhudipfi ho kwakwanaho nalwo. Ndi vhudipfi vhune ra si vhe na u laula.
Lufuno lu a laulea. Vhudipfi avhu laulei Zwothe azwi vhusei. Tshinwe tshifhinga zwi ntha kana fhasi, vhudipfi vhu a shanduka ngauri ho bvelela zwinwe. Vhudipfi avhu vhusei, fhedzi lufuno lwa vhukuma lunga vhusea. Zwi ya nga maitele a u tama hu si nga nthani ha vhudipfi.
Yesu o shumisa ipfi la tshigerika "agape" musi o vhudza mudededzi wa mulayo une wa vha mulayo ya milayo wo vhaho muhulwane.
"U fune Murena Mudzimu wau nga mbilu yau yothe, na nga muya wau wothe, na nga u talukanya hau hothe, na nga maanda au othe. Ndi wone mulayo muhulu khayothe.
Ndi tenwa tsna lufuno lune lwari munna u fanela uvha na musadzi wawe, na musadzi u vha na munna J.W. Boice, kha bugu yawe, The Sermon on the Mount, iri:
"Lufuno a si nga nthani ha vhudipfi ha muthu ndi nga nthani ha u tama. Ndi ngari ndi nthani ha utama, hu si nga nthani ha vhudipfi, ndi tshihu tshine tsha anzela u konadzea, na uri vhudipfi vhu a kona u dibula nga zwiito zwavhudi. Hezwi ri nga zwi ita, ri ya funa kana a ri funi, ri do di di pfa."
Khamusi zwi nga di vha zwavhudi uri ri nga fhedza itshi tshipida tsha "Mbingano ndi lufuno" nga mbudziso mbili, ya u thoma vhanna ni funa vhasadzi vhanu u fela vhone? Ya u vhuvhili, vhasadzi ni ya funa vhanna uri ni vha tshilele vhone?
MBINGANO YO DI-NEKEDZA KHA VHOTHE.
Mbingano a yongo vhuya ya leluwa ya vha tshiphiri vhukati ha munna na musadzi. Yo dzhenelela kha vhothe ndi ngazwo mvelelo inwe na inwe hu na tshinwe tshithu tshine tsha sumbedza zwauri munna na musadzi vho malwa nga iyo mvelelo. Kha bugwana yo fhiraho, The Christian Family, ro talu tshedza minyanya (ceremonies) kha zwipida zwo fhambananaho zwa shango.
Khamusi ni khou vhudzisa uri ndi ngani lushaka lwo thoma uri hu na zwine zwa do itwa. Ndi ngani vhathu vha songo tou humbula u tou dzula sa munna na musadzi?
Yothe mita ya vhathu na lushaka a yi zwi vhoni uri vhushaka hovhu ndi hone vhune ha vha hone-hone. Vha sedza vhuthihi kha u tenda nga ha sialala ya vhathu,
I Vhathesalonika 5:21-22. Inea mbuno uri ndi ngani i si yavhudi, I rim lingululani zwothe, ni sale nazwi re zwivhuya!
Sendelani kule ha mbeu dzothe dza vhuvhi!
A huna na manwalo hune ri nga wana ndimana inwe ine ya tendela uri Mudzimu avhee munna na musadzi vha dzule vhothe fhethu huthihi. Nga nnda a vhushaka a mbingano. Nahone a zwo ngo tendelwa. (A zwi todei).
"Ngauri mishumo ya nama khagala, a siyi: vhupombwe, vhuyada, u tambela zwithu, u shumela Mudzimu isili, vhunanga huvhi, vhuswina, khani, vhuhali, dzimbiti, dzinndwa, dziphambano, u vhangisana. Vivho, u ponda u kambiwa, vhupangwa na zwine zwa nga zwenezwo, zwine nda di ni vhudza vhunga ndo ni vhudza na kale nda ri: vha ita zwauralo avha nga li vhufa ha vhuhosini ha Mudzimu." (Vhagalata 5:19-21).
"Hone, ane a ita vhupombwe ha na thalukanyo. Ane aita zwenezwo u tshinyadza muya wawe." (Mirero 6:32).
Sedzani uri Walter Trobisch, kha bugu The Complete Works of Walter Trobish iri: "... kha Testamente Ntswa, huno arali vha sa koni u di-vhofha nga vha dzee ngauri kha u dzea na u
Tambula u dzea ndi khwine." (1 Vhakorinta 7:9)
Ri vala tshipida itshi nga manweledzo u bva kha bugu Steps to Maturity, Volume Two. The Cutting Edge, nga David Clemens.
"Mbingano a si tshiphiri. I dzhenelela kha vhanwe vhathu tshitahavhani naho zwpralo Mudzimu u zwi ita kna lushaka.
MBINGANO NDI LUSHAKA LWA TSHOTHE.
Namusi vhathu vhanzhi vha dzhenelela kha lushaka lwa mbingano vhe na muhumbulo wa uri arali vha songo takala, vha do tutshela mbingano izwi a si tshithu tshiswa. "Divhazwakale i ri vhudza uri ho vha hu na "vhanwe ngeyi Roma vhane vha malana uri vha talane, zworalo vha fanela u talana uri vha malane."
Marko 10:2-9 Ha da vhafarisei vha mu vhudzisa arali zwo fanela munna a tshi tala musadzi; vha ralo vha tshi mu linga.
Yesu a fhindula a ri: Mushe o ni laya ari mini?
Vhone vha ri: Mushe o tenda ari: Muthu a nwala lunwalo lwa u tala zwawe. Yesu o ri: Mulayo uyo o ni nwalela a tshi divha i konda ha mbilu dzanu.
"U rangani hazwo sikwaho, Mudzimu O vhumba munna na musadzi, ndi zwine munna ado tutshela khotsi-awe na mme-awe ngazwo; a nambatela musadzi wawe. Huno vhavhili vha do vha nama nthihi; ndi uri: a vha tsha do Vha vhavhili; vha do vha nama thihi, huno zwino, zwo vhofhekanywaho nga Mudzimu muthu a songo zwi fhandakanya." Marko 10:6-9.
Bivhilini hopfi "Ndi zwine munna a do sia khotsi-awe na mme-awe ngazwo, a do nambatela musadzi wawe, vha vha nama nthihi." (Genesi 2:24, Mateo 19:5, Vhaefesa 5:31.)
Huno vhuvhili havho vhado vha nama nthihi!
"A huna muthu na muthihi we a ita zwenezwo, a tshee na muya! Maa ula muthihi o humbela’ni? O humbela mbeu i bvaho ha Mudzimu. Di-londoteni-ha mimuya; U litshe u kata musadzi wau wa zwila U tshee muswa. Ngauri Nne swina la a talaho. Yehova Mudzimu wa Isiraele u ralo. Ndi swina la ane a shata nguvho yawe tshikha dza mavemu. Yehova wa Mavhuthu u ralo. Dilondoteni-ha uri ni si vhe dziphathi." Malachi 2:15,16)
"Ndi zwone-ha avha tsha do vha vhavhili" vha do vha nama nthihi, huno zwino, zwo vhofhekanywaho nga Mudzimu muthu a songo zwi fhandakanya. (Mateo 19:6)
Mudzimu ori mbingano ndi ya tshothe, thalano asi khetho musi munna na musadzi vha vhakriste. Izwizwi funa u tanganezwa phanda hambingano.
Yesu a amba navho ari: avha nne ndi ni vhudza inwi ndiri: A talaho musadzi wawe-arali hu si nga mulandu wa vhupombwe-u mu itisa vhupombwe; na a dzeaho O talwaho, u ita vhupombwe. (Mateo 5:32)
MBINGANO NDI MBOFHO YA NAMA NTHIHI YA VHUSHAKA HA MBEU.
Ndi zwine munna a do tutshela khotsi-awe na mme-awe ngazwo, a nambatela musadzi wawe. Huno vhavhili vha do vha nama nthihi, ndi uri: a vha tsha do vha vhavhili, vha do vha nama nthihi. (Marko 10:7,8)
Mbofho ya vhavhili ina ndowe-ndowe ua maitele a mbeu tshihulwane, fhedzi mbofho iyi a si ya magumo, I vha I tshi khou katela kutshimbilele, kuhumbulele na nga muya wa vhuthu, kha Mukhriste mbofho kha mbofho kha vhavhili i dzula i tshi ya phanda. Tshinwe tshifhinga munwe anga lala na munwe hu si munna kana musadzi wawe mbofho iyo ido fhandekanywa arali mbofho iyi ya di sa phanda nga zwi songo lugaho, mbofho imbo di imiswa.
I Vhakorinta 6:16. "Kani ani zwi divhi zwauri a nambatelaho phombwe ndi muvhili muthihi nayo? Ngauri, hupfi, avho vhavhili vha do vha nama nthihi?" Zwi bvunda thendelano ya nama nthihi ha vhushaka hawe na musadzi wawe.
Hu nga di phi musadzi ane aita zwa vhupombwe na munwe munna nga nnda ha munna wawe. Vhushaka ha "Nama nthihi" na munna wawe vhu ya fhela.
Ro vhudzwa kha Vhaheberu 13:4 uri: Munna na Musadzi vha hulisane kha zwothe, malalo a si vhe na tshika; vha vhudavhu na vha nhupombwe vha do latwa nga Mudzimu.
MAPENDELO
No vhuya na ima na elekanya uri Adamu ovha a tshi todou uri mini a tshi amba nga Eva, muthu ambo ri: ngoyu-na a re shambo la shambo langa, na nama ya nama yanga. Ndi ene ane a dopfi musadzi, ngauri ndi ene o bviswano kha munna.
Ndi ngazwo Mudzimu O ita ndila ya vhushaka ha mbingano ivhe ngayo, ndi ngazwo munna na musadzi vha tshi do litsha mita yavho na vhushaka ho fhiraho na nga ndila ya u ita zwithu zwine zwa vha tshithu tshitnini kha mbingano na u vha nama nthini kha Mudzimu.
Nama nthihi ya vhushaka ine ya vha mbeu nthihi zwine zwa amba uri ni thoma u vha munwe a no fhira munwe. Ni thoma u humbula na maitele a muthu uya nga malamba. Ni ita zwi no fana na fhatuwa ha vhana, vhutshilo ha duvha linwe na linwe, vhutshilo hanu ha hayani,milayoni yanu, na zwithu zwothe zwanu, u vha tshigwada tshithihi, u shuma fhethu huthihi nga u difara zwavhudi vhe iwe vhane na vhana vhanu.
Itshi tshipida tsha vhushaka a tshi ngo da nga u tou lingedza u fana na pfufho ya lushaka. Zwi da ngauri vhathu vhavhili vha zwi toda ngauralo, vha i shumela. Vha toda zwa khwine kha munwe na muniwe. Musi minwedzi na minwaha zwo fhira, vha vha vha tshi nga muthu muthihi. Hezwi zwothe ndi ngazwo vha tshi funana munwe na munwe wavho.
U vha na mbingano ino fana na iyi, vhuvhili havho vha fanela u elekanya uri mbingano ya tshikriste A si mbingano ya vhakriste vhavhili. Hu na Vhakriste vhanzhi vhe vha malwa kha tshivhidzo (Kerekeni), fhedzi vha si na mbingano ya tshikriste. Ni khou vhona, mbingano ya tshikriste ndi yone Yesu Kristo ndi Murena.
Musi zworalo, vhuvhili havho vhe na mbingano ya vhukriste, vhothe vha do vha Vhakriste. Fhedzi vha do di vhandekanya na Murena kha munwe na munwe uri vha tumbule muta muswa hune Murena a dzhiya zwe vha anganya kha vhutshilo havho.
Khamusi ri ngabvala na tshitatamente, vhunzani ha mita yashu zwine ra zwi toda kha dzhango lashu ndi vhone vhane vhutshilo havho ho sendekayo nga lufuno lwa Murena ndi tshithu tshine tsha fhira lufuno lune vha vha nalwo.
Jack Pennington
Khamusi hezwi ri tshi thoma ngudo yashu ya muta, ro fanela u humela murahu ra sedza mbingano u bva kha muhumbulo wa Mudzimu. Ri anganya izwi ngauri Mudzimu o ri nea zwiga zwine ra fanela u zwi tevhela kna vhushaka hotne ha vhuthu. O ri nea zwipikwa zwine vhanna (vho malaho) na vhasadzi (vho malwano) vha ngz fhata .... hu vhe u fushea lushakaka, nothe pnanda ha mbingano na nsa murahu ha mbingano. Ka ri lavhelese fnethu huvhile hu ne zwipikwa izwi zwa amba:
Tsnipikwa tsha u thoma khetshi: Vhushaka ha mbingano ndi mbofho nthini. A hu na na lunwe lushaka lu no nga holu.
"Mudzimu ambo sika muthu, na vha u di-fanyisa, na vha u fanyisa Mudzimu; a sika vhe munna na musadzi a tshi vha sika." (Genesi 1:27)
"Mudzimu a lavhelesa zwothe zwe aita awana zwo naka nga ngoko." (Genesi 1:31.
Mudzimu o sika munna uri avhe munna, na musadzi avhe musadzi. A hu na ane a vha muvhura uFhira munwe Fhedzi a si ngoho kna mvelelo nnzhi kha lifhasi.
Musadzi o pfi ndi tshivhumbiwa tshi si na pfanelo dzatsho. O sedzwa uri mushumo wawe ndi u shuma masimuni, u bika zwiliwa. U vha na vhana a tshi itela munna, na u ita tshinwe na tshinwe tshi ne munna atshi (funa) toda.
A si zwe Mudzimu a zwi vhekanya ngaho. Adam i to toda ane (muthu) anga amba nae, ane a nga kovhekana mihumbulo na miloro, ane anga mu nea mihumbulo kha zwe a elekanya. Nga nnda ha izwi "munwe" u ralo Mudzimu, a si zwavhudi muthu a tshi dzula e ethe; ndi do mu itela mufarisi o mu fanelano." (Genesi 2:18).
Eva o vha we a sikwa nga Mudzimu uri a tshilisane na Adam kha zwe Mudzumu a elekanya nga mushumo wawe (Mudzimu). Ene mune, Adam o vha anga si kone u zwi ita hezwi zwithu. Ndi ngazwo Mudzimu o sika Eva "uri a vhe mufarisi ane ado mu thusa."
Vhafumakadzi vhanzhi, muhumbulo wa uri ndi vhafarisi vha vhanna vhavho a si muhumbulo une vha u funa. Hu na vhane vha pfa uri vha nga toda u thuswa. Hu na vhane vha ita nga khole u toda zwine vha zwi funa nga khani (force). Kha vhanna vhavho. Naho zworalo kha zwe vha zwi toda kha vhanna vhavho, vhafumakadzi avho a vha fushei.
Huna vhanwe vhafumakadzi vhane vha pfa uri vha nga ima fhethu huthihi ufana na vhanna vhavho, nthani ha uri huvhe thoho nthihi mutani, vha funa hu tshi vha na thoho mbili.
Izwi zwi ri humbudza murero wa tshi-Afrika une wari "Mahosi mavhili a nga si vhuse shango lithihi." Arali hezwi zwi tshi nga itea, khosi inwe na inwe ido funa u ita (gumani nganne) uri shandukisa zwe aamba. Izwi ndi zwone zwine zwa ita uri si vhe na pfano kha shango, zwi a fana ndi ngoho musi huna thoho mbili mutani.
Sa vhakriste ri fanela u toda kha Bivhili ya Mudzimu ngelekanyo va uri ndi ngani Munna na Musadzi uri uma vhe vhushaka kha munwe na munwe kha mbofho nthihi ya vhushaka ha mbingano. Kha ri lavhelese kha ngudo ya mbingano u bva kha zwiga zwina zwo fhambananaho.
MBINGANO NDI LUFUNO
Musi Lufuno lu tshi talu tshedzwa kha vhushaka ha mbingano, ipfi li na thalutshedzo uri: "Mbilu nthini" zwi itiswa nga "vhudipfi a vhuleme vhune a kona uita mutengo kha ane amu funa." Lu na thalutshedzo lu funa u dinekedza lwone lune hu itela a ne a funwa".
Lufuno ulu nga luambo lwa tshigerika ndi "agape," Lu vhewa "mutengo wa funwaho na ukona u netshedzela munwe uri a u thuse uri a elekanye vhuvha hawe. Vhothe munna (o dzeaho) na musadzi (o dzeaho) vha fanela u vha na tshipida tsha lufuno kha munwe na munwe.
"Uri (vhasadzi uhahulwane) vha laye vhasadzi vhaswa uri vhavhe vhathu vha funano vhanna vhavho, vha funano vhana, vha ite tsha-vhuhulwane, vha si vhe na vhuyada, vha londe dzinndu dzavho, vha vhe na vhuthu vha thetshelese vhanna vhavho, uri fhungo la Mudzimu li sa do soliwa." (Tito 2:4-5).
"Inwi vhanna funani vhasadzi vhanu, vhunga na Kristo ofuna tshiuvhidzo, a di kumedzela tshone." (Vhaefesa 5:25).
"Huno na inwi nga muthini: funa musadzi wau vhunga i tshi di-funa, Musadzi hone hu uri a ofhe munna wawe" (Vhaefesa 5:33).
Kha ri lavhelese hafhu ipfi "lufuno." Asi vhudipfi vhune ri nga tavhanyedza naho huna vhudipfi ho kwakwanaho nalwo. Ndi vhudipfi vhune ra si vhe na u laula.
Lufuno lu a laulea. Vhudipfi avhu laulei Zwothe azwi vhusei. Tshinwe tshifhinga zwi ntha kana fhasi, vhudipfi vhu a shanduka ngauri ho bvelela zwinwe. Vhudipfi avhu vhusei, fhedzi lufuno lwa vhukuma lunga vhusea. Zwi ya nga maitele a u tama hu si nga nthani ha vhudipfi.
Yesu o shumisa ipfi la tshigerika "agape" musi o vhudza mudededzi wa mulayo une wa vha mulayo ya milayo wo vhaho muhulwane.
"U fune Murena Mudzimu wau nga mbilu yau yothe, na nga muya wau wothe, na nga u talukanya hau hothe, na nga maanda au othe. Ndi wone mulayo muhulu khayothe.
Ndi tenwa tsna lufuno lune lwari munna u fanela uvha na musadzi wawe, na musadzi u vha na munna J.W. Boice, kha bugu yawe, The Sermon on the Mount, iri:
"Lufuno a si nga nthani ha vhudipfi ha muthu ndi nga nthani ha u tama. Ndi ngari ndi nthani ha utama, hu si nga nthani ha vhudipfi, ndi tshihu tshine tsha anzela u konadzea, na uri vhudipfi vhu a kona u dibula nga zwiito zwavhudi. Hezwi ri nga zwi ita, ri ya funa kana a ri funi, ri do di di pfa."
Khamusi zwi nga di vha zwavhudi uri ri nga fhedza itshi tshipida tsha "Mbingano ndi lufuno" nga mbudziso mbili, ya u thoma vhanna ni funa vhasadzi vhanu u fela vhone? Ya u vhuvhili, vhasadzi ni ya funa vhanna uri ni vha tshilele vhone?
MBINGANO YO DI-NEKEDZA KHA VHOTHE.
Mbingano a yongo vhuya ya leluwa ya vha tshiphiri vhukati ha munna na musadzi. Yo dzhenelela kha vhothe ndi ngazwo mvelelo inwe na inwe hu na tshinwe tshithu tshine tsha sumbedza zwauri munna na musadzi vho malwa nga iyo mvelelo. Kha bugwana yo fhiraho, The Christian Family, ro talu tshedza minyanya (ceremonies) kha zwipida zwo fhambananaho zwa shango.
Khamusi ni khou vhudzisa uri ndi ngani lushaka lwo thoma uri hu na zwine zwa do itwa. Ndi ngani vhathu vha songo tou humbula u tou dzula sa munna na musadzi?
Yothe mita ya vhathu na lushaka a yi zwi vhoni uri vhushaka hovhu ndi hone vhune ha vha hone-hone. Vha sedza vhuthihi kha u tenda nga ha sialala ya vhathu,
I Vhathesalonika 5:21-22. Inea mbuno uri ndi ngani i si yavhudi, I rim lingululani zwothe, ni sale nazwi re zwivhuya!
Sendelani kule ha mbeu dzothe dza vhuvhi!
A huna na manwalo hune ri nga wana ndimana inwe ine ya tendela uri Mudzimu avhee munna na musadzi vha dzule vhothe fhethu huthihi. Nga nnda a vhushaka a mbingano. Nahone a zwo ngo tendelwa. (A zwi todei).
"Ngauri mishumo ya nama khagala, a siyi: vhupombwe, vhuyada, u tambela zwithu, u shumela Mudzimu isili, vhunanga huvhi, vhuswina, khani, vhuhali, dzimbiti, dzinndwa, dziphambano, u vhangisana. Vivho, u ponda u kambiwa, vhupangwa na zwine zwa nga zwenezwo, zwine nda di ni vhudza vhunga ndo ni vhudza na kale nda ri: vha ita zwauralo avha nga li vhufa ha vhuhosini ha Mudzimu." (Vhagalata 5:19-21).
"Hone, ane a ita vhupombwe ha na thalukanyo. Ane aita zwenezwo u tshinyadza muya wawe." (Mirero 6:32).
Sedzani uri Walter Trobisch, kha bugu The Complete Works of Walter Trobish iri: "... kha Testamente Ntswa, huno arali vha sa koni u di-vhofha nga vha dzee ngauri kha u dzea na u
Tambula u dzea ndi khwine." (1 Vhakorinta 7:9)
Ri vala tshipida itshi nga manweledzo u bva kha bugu Steps to Maturity, Volume Two. The Cutting Edge, nga David Clemens.
"Mbingano a si tshiphiri. I dzhenelela kha vhanwe vhathu tshitahavhani naho zwpralo Mudzimu u zwi ita kna lushaka.
MBINGANO NDI LUSHAKA LWA TSHOTHE.
Namusi vhathu vhanzhi vha dzhenelela kha lushaka lwa mbingano vhe na muhumbulo wa uri arali vha songo takala, vha do tutshela mbingano izwi a si tshithu tshiswa. "Divhazwakale i ri vhudza uri ho vha hu na "vhanwe ngeyi Roma vhane vha malana uri vha talane, zworalo vha fanela u talana uri vha malane."
Marko 10:2-9 Ha da vhafarisei vha mu vhudzisa arali zwo fanela munna a tshi tala musadzi; vha ralo vha tshi mu linga.
Yesu a fhindula a ri: Mushe o ni laya ari mini?
Vhone vha ri: Mushe o tenda ari: Muthu a nwala lunwalo lwa u tala zwawe. Yesu o ri: Mulayo uyo o ni nwalela a tshi divha i konda ha mbilu dzanu.
"U rangani hazwo sikwaho, Mudzimu O vhumba munna na musadzi, ndi zwine munna ado tutshela khotsi-awe na mme-awe ngazwo; a nambatela musadzi wawe. Huno vhavhili vha do vha nama nthihi; ndi uri: a vha tsha do Vha vhavhili; vha do vha nama thihi, huno zwino, zwo vhofhekanywaho nga Mudzimu muthu a songo zwi fhandakanya." Marko 10:6-9.
Bivhilini hopfi "Ndi zwine munna a do sia khotsi-awe na mme-awe ngazwo, a do nambatela musadzi wawe, vha vha nama nthihi." (Genesi 2:24, Mateo 19:5, Vhaefesa 5:31.)
Huno vhuvhili havho vhado vha nama nthihi!
"A huna muthu na muthihi we a ita zwenezwo, a tshee na muya! Maa ula muthihi o humbela’ni? O humbela mbeu i bvaho ha Mudzimu. Di-londoteni-ha mimuya; U litshe u kata musadzi wau wa zwila U tshee muswa. Ngauri Nne swina la a talaho. Yehova Mudzimu wa Isiraele u ralo. Ndi swina la ane a shata nguvho yawe tshikha dza mavemu. Yehova wa Mavhuthu u ralo. Dilondoteni-ha uri ni si vhe dziphathi." Malachi 2:15,16)
"Ndi zwone-ha avha tsha do vha vhavhili" vha do vha nama nthihi, huno zwino, zwo vhofhekanywaho nga Mudzimu muthu a songo zwi fhandakanya. (Mateo 19:6)
Mudzimu ori mbingano ndi ya tshothe, thalano asi khetho musi munna na musadzi vha vhakriste. Izwizwi funa u tanganezwa phanda hambingano.
Yesu a amba navho ari: avha nne ndi ni vhudza inwi ndiri: A talaho musadzi wawe-arali hu si nga mulandu wa vhupombwe-u mu itisa vhupombwe; na a dzeaho O talwaho, u ita vhupombwe. (Mateo 5:32)
MBINGANO NDI MBOFHO YA NAMA NTHIHI YA VHUSHAKA HA MBEU.
Ndi zwine munna a do tutshela khotsi-awe na mme-awe ngazwo, a nambatela musadzi wawe. Huno vhavhili vha do vha nama nthihi, ndi uri: a vha tsha do vha vhavhili, vha do vha nama nthihi. (Marko 10:7,8)
Mbofho ya vhavhili ina ndowe-ndowe ua maitele a mbeu tshihulwane, fhedzi mbofho iyi a si ya magumo, I vha I tshi khou katela kutshimbilele, kuhumbulele na nga muya wa vhuthu, kha Mukhriste mbofho kha mbofho kha vhavhili i dzula i tshi ya phanda. Tshinwe tshifhinga munwe anga lala na munwe hu si munna kana musadzi wawe mbofho iyo ido fhandekanywa arali mbofho iyi ya di sa phanda nga zwi songo lugaho, mbofho imbo di imiswa.
I Vhakorinta 6:16. "Kani ani zwi divhi zwauri a nambatelaho phombwe ndi muvhili muthihi nayo? Ngauri, hupfi, avho vhavhili vha do vha nama nthihi?" Zwi bvunda thendelano ya nama nthihi ha vhushaka hawe na musadzi wawe.
Hu nga di phi musadzi ane aita zwa vhupombwe na munwe munna nga nnda ha munna wawe. Vhushaka ha "Nama nthihi" na munna wawe vhu ya fhela.
Ro vhudzwa kha Vhaheberu 13:4 uri: Munna na Musadzi vha hulisane kha zwothe, malalo a si vhe na tshika; vha vhudavhu na vha nhupombwe vha do latwa nga Mudzimu.
MAPENDELO
No vhuya na ima na elekanya uri Adamu ovha a tshi todou uri mini a tshi amba nga Eva, muthu ambo ri: ngoyu-na a re shambo la shambo langa, na nama ya nama yanga. Ndi ene ane a dopfi musadzi, ngauri ndi ene o bviswano kha munna.
Ndi ngazwo Mudzimu O ita ndila ya vhushaka ha mbingano ivhe ngayo, ndi ngazwo munna na musadzi vha tshi do litsha mita yavho na vhushaka ho fhiraho na nga ndila ya u ita zwithu zwine zwa vha tshithu tshitnini kha mbingano na u vha nama nthini kha Mudzimu.
Nama nthihi ya vhushaka ine ya vha mbeu nthihi zwine zwa amba uri ni thoma u vha munwe a no fhira munwe. Ni thoma u humbula na maitele a muthu uya nga malamba. Ni ita zwi no fana na fhatuwa ha vhana, vhutshilo ha duvha linwe na linwe, vhutshilo hanu ha hayani,milayoni yanu, na zwithu zwothe zwanu, u vha tshigwada tshithihi, u shuma fhethu huthihi nga u difara zwavhudi vhe iwe vhane na vhana vhanu.
Itshi tshipida tsha vhushaka a tshi ngo da nga u tou lingedza u fana na pfufho ya lushaka. Zwi da ngauri vhathu vhavhili vha zwi toda ngauralo, vha i shumela. Vha toda zwa khwine kha munwe na muniwe. Musi minwedzi na minwaha zwo fhira, vha vha vha tshi nga muthu muthihi. Hezwi zwothe ndi ngazwo vha tshi funana munwe na munwe wavho.
U vha na mbingano ino fana na iyi, vhuvhili havho vha fanela u elekanya uri mbingano ya tshikriste A si mbingano ya vhakriste vhavhili. Hu na Vhakriste vhanzhi vhe vha malwa kha tshivhidzo (Kerekeni), fhedzi vha si na mbingano ya tshikriste. Ni khou vhona, mbingano ya tshikriste ndi yone Yesu Kristo ndi Murena.
Musi zworalo, vhuvhili havho vhe na mbingano ya vhukriste, vhothe vha do vha Vhakriste. Fhedzi vha do di vhandekanya na Murena kha munwe na munwe uri vha tumbule muta muswa hune Murena a dzhiya zwe vha anganya kha vhutshilo havho.
Khamusi ri ngabvala na tshitatamente, vhunzani ha mita yashu zwine ra zwi toda kha dzhango lashu ndi vhone vhane vhutshilo havho ho sendekayo nga lufuno lwa Murena ndi tshithu tshine tsha fhira lufuno lune vha vha nalwo.